BORSANIN TANIMI
5174 sayılı Odalar, Borsalar ve Birlik (TOBB) kanunun 28. Maddesine göre; “ Ticaret borsaları, bu Kanunda yazılı esaslar çerçevesinde borsaya dahil maddelerin alım satımı ve borsada oluÅŸan fiyatlarının tespit, tescil ve ilanı iÅŸleriyle meÅŸgul olmak üzere kurulan kamu tüzel kiÅŸiliÄŸine sahip kurumlardır.”
Borsa denildiÄŸinde genellikle hisse senetlerinin iÅŸlem gördüÄŸü Menkul kıymet borsaları akla gelmektedir. Ancak ticaret borsaları ile menkul kıymet borsaları arasında farklar bulunmaktadır. Ä°kisini birbirinden ayıran en temel fark; ticaret borsalarında zirai ürünlerin iÅŸlem görmesidir.
Ticaret borsaları, hukuki mevzuatla sınırları belirlenmiÅŸ mali ve idari özerkliÄŸe sahip kurumlardır. Bir baÅŸka ifadeyle; devlete herhangi bir parasal yük getirmeden kendileri kaynak yaratan, kullanan, hatta kamu kuruluÅŸlarına kaynak aktaran kuruluÅŸlardır. Ayrıca, kendi üyeleri arasından seçimle gelmiÅŸ kurullar tarafından yönetilmektedir. Bu yönü ile de hürriyetçi demokrasinin vazgeçilmez unsurudur. Ticaret borsaları aynı zamanda piyasa ekonomisinin önemli bir parçasıdır. Çünkü, ticaret borsalarında, tarım ürünlerinin fiyatları, arz-talep koÅŸullarına göre oluÅŸmaktadır.
BORSANIN GÖREVLERÄ°
5174 sayılı Odalar, Borsalar ve Birlik kanununun 34. maddesine göre ticaret borsalarının görevleri:
a) Borsaya dahil maddelerin, borsada alım satımını tanzim ve tescil etmek.
b) Borsaya dahil maddelerin borsada oluÅŸan her günkü fiyatlarını usulü dairesinde tespit ve ilan etmek.
c) Alıcı ve satıcının, teslim ve teslim alma ile ödeme bakımından yükümlülüklerini, muamelelerin tasfiye ÅŸartlarını, fiyatlar üzerinde etkili ÅŸartları ve ihtilaf doÄŸduÄŸunda ihtiyari tahkim usullerini gösteren ve BirliÄŸin onayıyla yürürlüÄŸe girecek genel düzenlemeler yapmak.
d) Yurt içi ve yurt dışı borsa ve piyasaları takip ederek fiyat haberleÅŸmesi yapmak, elektronik ticaret ve internet aÄŸları konusunda üyelerine yol göstermek.
e) 51 inci maddedeki belgeleri düzenlemek ve onaylamak.
f) Borsaya dahil maddelerin tiplerini ve vasıflarını tespit etmek üzere laboratuvar ve teknik bürolar kurmak veya kurulmuÅŸlara iÅŸtirak etmek.
g) Bölgeleri içindeki borsaya iliÅŸkin örf, adet ve teamülleri tespit etmek, Bakanlığın onayına sunmak ve ilan etmek.
h) Borsa faaliyetlerine ait konularda ilgili resmi makamlara teklif, dilek ve baÅŸvurularda bulunmak; üyelerinin tamamı veya bir kesiminin menfaati olduÄŸu takdirde bu üyeleri adına veya kendi adına dava açmak.
ı) Rekabeti bozucu etkileri olabilecek anlaşma, karar ve uyumlu eylem niteliğindeki uygulamaları izlemek ve tespiti halinde ilgili makamlara bildirmek.
j) Mevzuatla bakanlıklara veya diÄŸer kamu kurum ve kuruluÅŸlarına verilen iÅŸlerin, bu Kanunda belirtilen kuruluÅŸ amaçları ve görev alanı çerçevesinde borsalara tevdii halinde bu iÅŸleri yürütmek.
k) Üyelerinin ihtiyacı olan belgeleri vermek ve bunlara iliÅŸkin gerekli hizmetleri yapmak.
l) Yurt içi fuarlar konusunda yapılacak müracaatları deÄŸerlendirip BirliÄŸe teklifte bulunmak.
m) Sair mevzuatın verdiÄŸi görevlerle, ilgili kanunlar çerçevesinde Birlik ve Bakanlıkça verilecek görevleri yapmak.
Geri dön
