İzmir Tarım Teknoloji Merkezi’ni Tanıyalım - 3
Merhaba değerli dostlar,
İzmir Tarım Teknoloji Merkezi (İTTM) projemizin ortaya çıktığı “Türk Tarımının Global Entegrasyonu ve Tarım 4.0” çalışmamızın detaylarından bir önceki yazımda bahsetmiştim. Özetle, bu çalışma sonucunda; ülkemiz tarım sektöründeki birçok soruna teknolojik çözümler üretilmesine imkân sağlayacak bir ar-ge ve girişimcilik ekosistemin oluşturulmasının gerekliliği ortaya çıkmıştı.
İzmir Ticaret Borsası olarak böyle bir ekosistemi İzmir’de kurmanın mümkün olduğuna kanaat getirdik. Çünkü İzmir her ne kadar sanayi, ticaret ve hizmetler sektörü ile metropol bir şehir olsa da tarımsal üretim açısından da lider konumda. Üreticilerimiz yeniliğe açık ve kolay adapte olabiliyor. Girişimciler için uygun bir yatırım iklimine sahibiz. Üniversitelerimiz hem tarım hem de teknoloji alanında önemli bir araştırma potansiyeline sahip. İlgili kamu kurumlarımızın ve meslek odalarımızın konuya ilgisi ve iş birliği anlayışı önemli bir sinerjiyi ortaya çıkarıyor. Kısacası İzmir böyle bir girişim için adeta biçilmiş bir kaftandı bizim açımızdan. Dahası, ülkemizin ilk borsası olarak İTTM benzeri yenilikçi projelerde bundan önce de çok başarılı bir geçmişe sahibiz.
Bu düşünceler ile İTTM’nin kurulmasına yönelik çalışmalar kapsamında, katılımcı bir anlayış, teknik ve mali duyarlılıkla hazırlanması amacıyla fizibilite projesini hazırladık. Fizibilite projesi ile, İTTM’nin;
· Bölgesel, ulusal ve uluslararası bağlamda İzmir'in tarım teknolojileri ve girişimleri çekim merkezi konumunu güçlendirmesine nasıl hizmet edeceği,
· Tarım 4.0'a geçiş sürecinde İzmir'i, Türkiye'nin tarımsal teknolojilerin ar-ge üssü olarak konumlamaya nasıl katkı sunacağı,
· Tarımsal girişimciliğin ve uygulama yetkinliklerinin geliştirilebilmesi için gerekli eğitim, yönlendirme ve deneysel üretim alanlarının nasıl sağlanacağı,
· Tarım teknolojilerine dair girişimciliğin desteklenmesi ve tarımsal üretime katkısının artırılması için hızlandırıcı hizmetlerinin nasıl sunulacağı, sorularına cevap aramayı amaçladık.
İzmir Kalkınma Ajansımız tarafından uygun bulunan projemizin faaliyetlerine Kasım 2018 tarihinde başladık. Fizibilite çalışması kapsamında öncelikle dünyadaki benzer yapılar ve tarım teknolojileri alanında hizmet veren organizasyonları incelenerek kıyaslama çalışması yaptık ve ülkemizdeki tarımsal araştırma ekosistemleri incelenerek fizibilite çalışmasına girdi sağladık.
Haziran 2019 sektör paydaşlarının katılımıyla bir çalıştay düzenleyerek İTTM açısından; projeler ve ilişki ağları, talep/hizmet/ürün ve donanım, yönetim modeli, konumu ve fiyatlandırma, riskler ve sürdürülebilirlik isimli 4 temel başlıktaki 11 kritik soruya cevap aradık. Çalıştay sonucunda İTTM yapısında bir kurumun ülkemizde mevcut olmadığı, dolayısıyla hem ulusal hem de bölgesel açıdan İTTM’nin kurulmasının gerekli olduğu sonucuna ulaştık.
Çalıştayın ardından konuyla ilgili 20 kurum, kuruluş ve kişi ile yüz yüze görüşmeler yaparak elde edilen verileri paylaştık ve görüşlerini aldık. Bu görüşmelerde İTTM’ye olan talebe ilişkin aşağıdaki bulguları elde ettik:
• Tarım sektörünün disiplinler arası çalışmaya ihtiyacı vardır. Bu nedenle İzmir Tarım Teknoloji Merkezi kesinlikle kurulmalıdır.
• Tarım teknolojilerinin geliştirilmesinde en büyük sıkıntı ortak dildir. İTTM’de, tarımsal üretici ve teknoloji üreticileri arasında ortak dil oluşturulmalıdır.
• Sektörün sorunları çalışılıp, öncelikli konular belirlenerek İTTM’nin faaliyetlerine yön verilmelidir.
• Çiftçiler tarım teknolojilerinin verimlilik üzerine etkisini görmek isteyecektir. Hizmetler bunu yansıtacak şekilde tasarlanmalıdır.
• Küçük işletmelerin de faydalanabileceği bir yapı oluşturulmalıdır.
Çalıştay ve yarı yapılandırılmış görüşmelerden elde edilen sonuçları derlenerek İTTM’nin teknik ve idari modellemesi yapılarak tesis tasarlandı. Ayrıca, kurmayı hedeflediğimiz merkezin iş modeli, organizasyon modeli ve tasarımı konusunda çalışmalar yapıldı. Bu çalışmaların tamamlanmasının ardından oluşturulan model teknoloji firmaları ve girişimciler, üretici birlikleri, kamu kurumları ve üniversiteler, sivil toplum örgütleri ile ayrı ayrı yapılan dört Odak Grup Toplantısında aktarılarak test edildi. Tüm bu çalışmaların ardından fizibilite raporuna 2019 yılı sonunda son hali verilerek İzmir Kalkınma Ajansına sunuldu.
Ajans tarafından çok başarılı bulunarak onaylanan fizibilite raporumuzun ardından Borsamız Yönetim Kurulu ve Meclisimizin onayı ile İTTM’nin kuruluşunu gerçekleştireceğimiz güdümlü proje hazırlıklarına başlandı. Tam bu dönemde başlayan Covid salgını çalışmalarımızın planlanandan daha uzun sürmesine neden oldu. Ancak, bu dönemi İTTM’nin kurumsal yapılanması, çalışma modeli üzerinde son iyileştirmeleri yaparak iyi değerlendirdiğimizi de söylemeliyim. Ayrıca, bakanlıklara, kamu kurumlarına, meslek odalarına, üniversitelere, yerli ve yabancı tarım teknolojileri ekosistemlerine İTTM projesini anlatarak görüşlerini aldık ve önemli iş birlikleri tesis ettik. Sonuç olarak İTTM’nin güdümlü projemiz için Tarım ve Orman Bakanlığımızın, üniversitelerimizin ve meslek odalarımızın proje ortaklığında İzmir Kalkınma Ajansımıza başvurumuzu yaptık.
Ajans tarafından onaylanan projemizin startı için Sanayi ve Ticaret Bakanlığımızın son onayını bekliyoruz. Bu sürecin de en kısa sürede tamamlanacağına inanıyor ve fikir, fizibilite ve güdümlü proje hazırlıkları olmak üzere detaylı bir hazırlık süreci yürüttüğümüz İTTM’yi bir an önce ülkemiz tarım sektörünün hizmetine sunmayı istiyoruz.
Gelecek yazımda İTTM’nin kurumsal yapılanması, çalışma modeli, çalışma alanları ve gibi konulardan bahsederek İTTM ile ilgili yazı serimi tamamlamayı planlıyorum.
Sizlerde İTTM konusunda daha detaylı bilgi almak isterseniz her zaman bize ulaşabilirsiniz sevgili dostlar.
Sağlıcakla kalın.
01.09.2021
