Hijyen Eğitimi Hk.
Sayın Üyemiz,
TOBB'dan gelen Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkanlığının 07.05.2014 tarihli yazısında Hijyen Eğitimi Yönetmeliği'nde yapılan değişiklikler belirtilmektedir.
Hijyen Eğitimi Yönetmeliği’nin uygulanmasına ilişkin ilgide kayıtlı açıklayıcı yazılardan da malumlarınız olduğu üzere, ülkemizde gıda üretim ve perakende iş yerleri ile güzellik ve saç bakım hizmetlerinin verildiği iş yerlerinde çalışanların, 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nun “portör muayeneleri” olarak bilinen uygulamaya esas teşkil eden 126’ncı ve 127’nci maddeleri, 2 Kasım 2012 tarihli ve 28103 sayılı mükerrer Resmî Gazete’de yayımlanan 663 sayılı Sağlık Bakanlığının ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 58’inci maddesinin 11’inci bendiyle değiştirilmiştir.
Bu değişiklik ile belirli zamanlarda yaptırılması gereken portör muayeneleri veya tetkikleri yapılmayıp bunun yerine, 126’ncı maddedeki değişiklikle hijyen eğitimleri alınmasına, 127’nci maddedeki değişikle ise hijyen eğitimlerine ilişkin hususların Sağlık Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının müştereken çıkaracağı bir yönetmelikle düzenlenmesine hükmedilmiştir.
Bu çerçevede hazırlanan Hijyen Eğitimi Yönetmeliği de 5 Temmuz 2013 tarihli ve 28698 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Söz konusu eğitimler, Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğünün illerde/ilçelerde bulunan halk eğitimi merkezleri, mesleki eğitim merkezleri, turizm eğitim merkezleri ve olgunlaşma enstitüleri tarafından düzenlenmektedir. Yönetmelik kapsamındaki iş yerlerinde hijyen eğitimi alması gereken doğrudan hizmet veren çalışanların, bizzat çalışıyorlar ise iş yeri sahiplerinin ve işletenlerinin bulundukları ildeki/ilçedeki sözü edilen eğitim kurumlarına müracaat etmeleri gerekmektedir.
Yapılan bu düzenlemelerle, çalışanlara hijyen eğitimi verilerek bilgili ve bilinçli bir toplum oluşturulması ve bu şekilde halk sağlığının geliştirilmesi amaçlanmıştır.
Diğer yandan, fiiliyatta arzu edildiği tarzda yürümeyen ve ilmî değerinin de artık kalmadığı bilim adamlarının genel kabulü olan portör muayenelerini ve tetkiklerini yaptırmak mecburiyeti bulunan iş yerleri için çok önemli bir külfet hâlini alan bu uygulama ortadan kaldırılmış bulunmaktadır.
Ancak, Hijyen Eğitimi Yönetmeliği’nin 11’inci maddesi çerçevesinde yapılan denetimler sırasında, iş yerinde doğrudan hizmetin içinde olan çalışanların hijyen eğitimi belgelerinin bulunup bulunmadığı sorgulanacak ve Hijyen Eğitimi Yönetmeliği’nin geçici 1’inci maddesinde belirtilen 5 Temmuz 2014 tarihinde kadar çalışanlarına hijyen eğitim belgesini aldırmayıp bu tarihten sonra belge almamış kişileri çalıştıran iş yerleri hakkında 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nun 282’nci maddesine göre işlem yapılacaktır. Fiilleri ayrıca suç oluşturmadığı takdirde, eğitim almamış her bir çalışan ayrı ayrı aykırılıklar olarak değerlendirilecek olup kişi başı 250-1000 lira arasında cezai müeyyide uygulanması öngörülmektedir.
Hijyen Eğitimi Yönetmeliği’nin 2’nci maddesindeki kapsam kısmında yer alan:
a) Gıda üretim ve perakende iş yerlerinde,
b) İnsani tüketim amaçlı sular ile doğal mineralli suların üretimini yapan iş yerlerinde,
c) Kaplıca, hamam, sauna, berber, kuaför, dövme ve pirsing yapılan yerlerde, masaj ve güzellik salonları ve benzeri yerlerde,
ç) Otel, motel, pansiyon ve misafirhane gibi yerlerde bilfiil hizmet veren çalışanlar ile 4’üncü maddenin 1’inci fıkrasının (f) bendinde “Perakende iş yerleri” olarak belirtilen “Ana dağıtım merkezleri, hazır yemek hizmeti, iş yeri ve kurum yemekhaneleri, restoranlar ve diğer benzeri gıda hizmetlerinin sunulduğu yerler, dükkânlar, toptan satış yerleri, süpermarket dağıtım merkezleri dâhil olmak üzere son tüketiciye satış ve dağıtım noktasında gıdanın işlenmesi, muameleye tabi tutulması veya depolanması ve benzeri hizmetlerin verildiği iş yerleri”nde doğrudan hizmetin içinde olan çalışanların, bizzat çalışmaları durumunda iş yeri sahiplerinin ve işletenlerinin, 05/07/2014 tarihine kadar, Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğüne bağlı halk eğitimi merkezlerinden, mesleki eğitim merkezlerinden, turizm eğitim merkezlerinden ve olgunlaşma enstitülerinden hijyen eğitimlerini almaları gerekmektedir.
Hijyen Eğitimi Yönetmeliği’nin 6’ncı maddesinin 1’inci fıkrası gereği hijyen eğitimlerini çalışanlarına kendi imkânlarıyla vermek isteyen iş yeri sahipleri ve işletenleri, yukarıda belirtilen eğitim kurumlarına veya il/ilçe millî eğitim müdürlüklerine müracaat ederek il/ilçe millî eğitim müdürlüklerinin denetiminde, Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğünce hazırlanan programlar çerçevesinde bu eğitimleri verebileceklerdir.
Ancak, Hijyen Eğitimi Yönetmeliği’nin 6’ncı maddesinin 3’üncü fıkrasına göre, Millî Eğitim Bakanlığının Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğüne bağlı yukarıda sözü geçen eğitim kurumlarınca, katılımcılara, eğitim sonunda “e-yaygın otomasyon sistemi” üzerinde kurs bitirme belgesi verilecektir. Belgeler, kişi aynı iş kolunda hizmet verdiği sürece geçerli kabul edilecektir.
Yönetmelik kapsamında olan iş yeri sahiplerinin ve işletenlerinin mağdur olmamaları için belirtilen mevzuat hükümlerinin yerine getirilmesinde hassasiyet göstermeleri önemli bulunmaktadır.
