UPK Pamuk Zirvesi Şanlıurfa'da Yapıldı
Ulusal Pamuk Konseyi(UPK) tarafından düzenlenen Türkiyede Pamuk Üretiminin Geleceği konulu 2.Ulusal Pamuk Zirvesi, 17 18 Mart 2012 tarihlerinde Şanlıurfa Dedeman Otelde gerçekleştirildi. Pamuk sektörü temsilcilerinin büyük ilgi gösterdiği ve UPK Yönetim Kurulunun katıldığı zirveye Şanlıurfa Valisi Celalettin Güvenç, Şanlıurfa Milletvekilleri Zeynep Karahan Uslu ve Yahya Akman, Şanlıurfa Ticaret Borsası Başkanı Mehmet Kaya, Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Sabri Ertekin, Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Mahmut Ökten, Harran Üniversitesi Rektör Yardımcısı Ahmet Yılmaz ve İzmir Borsası Ticaret Borsası Pamuk Ajanları katıldı.
500ü aşkın sektör temsilcisinin katıldığı zirvenin açılış konuşmasını yapan UPK Başkanı Barış Kocagöz , pamuğun ekonomik ve sosyal açıdan Türkiyenin stratejik ve vazgeçilmez tarım ürünü olduğunu vurgulayarak Ülkemiz pamuk üretimi için en uygun doğal koşullara sahiptir. Üretmiş olduğumuz pamuğu kullanacak dünyanın sayılı tekstil konfeksiyon üretim kapasitesi devlet teşvikleriyle kurulmuştur. Bu nedenle uzun vadeli ve sürdürülebilir bir pamuk politikasını kurgulamak kamunun ve sektörün tüm paydaşlarının görevidir diye konuştu.
Zirvede Türkiye Pamuk Üretimindeki Gelişmeler konulu bir sunum da yapan Barış Kocagöz, 2001 yılında 922 bin ton ile en yüksek seviyesine çıkan Türkiye pamuk üretiminin 2005 yılından itibaren hızla azaldığına dikkat çekti ve 2009 yılında en dip seviyeye gerileyen üretimin son iki sezonda arttığı bilgisini verdi. Ulusal Pamuk Konseyi olarak2011 yılında pamuk üretiminin 720 bin ton olarak beklediklerini belirten Kocagöz, 2001 yılında yüzde 4.3 olan dünya pamuk üretimindeki payımız, 2009 yılında yüzde 1.7ye gerilemiştir. 2011 yıllında da yüzde 2.6 olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz. Pamuk üretimimizdeki bu gerileme ekim alanlarındaki azalmanın doğal bir sonucu olarak gerçekleşmiştir. Öncelikle küçük ölçekli arazilerde üretim yapan üreticiler olmak üzere pamuk üretici sayısı hızla azalmıştır. Üreticilerimiz kazanç sağlayamadıkları için tarla özelliklerinin uygun olduğu yerlerde alternatif ürünlere kaymışlardır diye konuştu. Türkiyenin Çinden sonra dünyanın en büyük pamuk ithal eden ülkesi haline geldiğini ve 2000-2011 yılları arasında pamuk ithalatı için 12 milyar döviz harcandığını belirten Kocagöz, 1984 yılında 1 kilogram pamuk 12.4 kilogram buğday alabilirken, bugün yalnızca 5.6 kilogram alabilmektedir. Sahip olduğu uygun klima ve arazi varlığı ile GDOsuz pamuk üretiminin yapıldığı ülkeler arasında en verimli pamuğu üreten ülkemizin pamuk üretiminden vazgeçme lüksü bulunmamaktadır. Dahası hiçbir alternatif ürünle pamukta elde ettiğimiz katma değeri üretmemiz mümkün değildir dedi.
Sektörün son yıllarda yaşadığı sıkıntıların giderilmesi ve üreticilerimizin tekrar pamuk üretmeyi tercih etmesi için kapsamlı, uzun vadeli ve kararlı çalışmalara ihtiyaç olduğunu vurgulayan Kocagöz, çözüm önerilerini şöyle sıraladı:
Öncelikle pamuk stratejik ürün olarak ilan edilmeli ve minimum 1 milyon ton lif pamuk üretimi hedef olarak belirlenmelidir. Üretim maliyetlerini düşürmek amacıyla girdiler üzerindeki vergi yükü düşürülmelidir. Pamuk desteklemeleri 5er yıllık planlar halinde açıklanmalıdır. Prim ödemeleri tespit edilirken gerçek üretim maliyetleri kamu ve sektör paydaşlarından oluşacak kurullar tarafından belirlenmeli ve hedef fiyat uygulamasına geçilmelidir. Kalite ve verimin yükseltilmesi amacıyla tohum, üretim teknikleri, hasat, çırçırlama ve standardizasyon sisteminde düzenlemeler yapılmalıdır. Pamuk istatistiklerinin daha gerçekçi bir şekilde tespitine imkan sağlayacak projeler geliştirilmelidir. Yerli pamuk kullanan sanayicimize destek verilmelidir. Pamukta lisanslı depoculuk sistemi desteklenmeli ve yaygınlaştırılıncaya dek lisanslı depo kullanan üreticilere ek destekleme primi uygulaması yapılmalıdır. GMO Free benzeri markalaşma çalışmaları teşvik edilmelidir. Bu çalışmaların birçoğu orta ve uzun vadeli yapılabilecek çalışmalardır. Ancak, 2012 yılı için üreticilerimizin ekim tercihlerini yapacağı ve toprak hazırlama çalışmalarının başlayacağı bu günlerde, mümkün olan en kısa sürede 2012 yılı prim miktarının açıklanmasını hükümetimizden bekliyoruz. Açıklanacak prim miktarının da, pamuk piyasalarında yaşananlar göz önüne alınarak, 2012 yılı için en az 60 kuruş olmasını talep ediyoruz. Düşmesi kaçınılmaz olan 2012/13 sezonu pamuk üretimimizdeki kayıp ancak bu şekilde azaltılabilir. Ayrıca, 2011 yılı ürünü için geçtiğimiz yıl açıklanan 42 kuruş destekleme prim ödemeleri evrakların toplanma süresi yüzünden henüz üreticinin eline geçmemiştir. Ancak mayıs ayında bu işlemler son bulmuş olacaktır. Bu primlerin üreticilerin ekim masraflarına destek olabilmesi ve üreticinin bu masraflar için kredi almadan ekimlerini tamamlayabilmesi için 15 Mayıs tarihine kadar ödenmesini hükümetimizden diliyoruz.
Şanlıurfa Valisi Celalettin Güvenç, zirvenin açılışında yaptığı konuşmada, Türkiye'nin toplam pamuk üretiminin üçte birinden fazlasının Şanlıurfa'dan karşılandığını belirtti.Bölgede halen birçok pamuk çiftçisinin geleneksel üretim yaptığını aktaran Vali Güvenç, artık çiftçilerin bu anlayıştan ziyade farklı ülke ve kentlerle işbirliği yaparak modern yöntemlerle üretim yapması gerektiğini ifade etti.
Zirvede GAP Bölgesi Pamuk Sorunları konulu bir sunum yapan Şanlıurfa Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Kaya, GAP Bölgesi ve Şanlıurfada bulunan pamuk üreticilerinin sorunlarını anlatarak, çırçır fabrikası sahiplerinin destekleme alamadığını ve onlara üvey evlat muamelesi yapıldığını söyledi. Kaya, Türkiye pamuk üretimi son yıllarda her yıl düşme göstermiştir. Bu düşüşün çok daha dramatik olmasını ise GAP bölgesi pamuk üretimindeki artış engellemiştir. 2010-2011 sezonu itibariyle Şanlıurfa tek başına lif pamuğun (balya) % 40,1ini gerçekleştirmektedir. Bu artışa rağmen Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, 2010-2011 sezonunda Türkiye 729 bin ton pamuk ithal etti ve bunun karşılığında 2 milyar doların üzerinde döviz ödedi. Ülkemiz pamuk üretiminde kendi kendine yeter bir ülke durumuna gelmek zorundadır diye konuştu.
Dört oturumdan oluşan zirvede, Şanlıurfa Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Kara ve Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd.Doç.Dr. Osman Çopur Şanlıurfa Özelinde GAP Bölgesi Pamuk Sorunları, Akdeniz İhracatçı Birlikleri Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Fatih Doğan Türkiye ve Dünyada Pamuk Durumu, Türkiye Tekstil İşverenleri Sendikasından Leon Picon Türkiye ve Dünyada Pamuklu Tekstilin Durumu, Sanko Pamuk Alım Müdürü Nezih Nakiboğlu Türkiye Pamuk Sektörü, UPK Yönetim Kurulu Başkanı Barış Kocagöz Türkiye Pamuk Üretimindeki Gelişmeler, Gaziantep Ticaret Borsası Pamuk Danışmanı B.Cahit Bingöl Türkiyede Pamuk Üretiminin Sıkıntıları ve Çözüm Önerileri, UPK Genel Sekreteri Prof.Dr. Ünal Evcim Türkiye Pamuk Üretiminde Sürdürülebilirlik konularında sunum yaparken Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdür Yrd.Vekili talat Şentürk Ulusal Pamuk Üretimi ve Politikaları, Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü Daire Başkanı Murat Yazıcı Türkiye Tekstil ve Konfeksiyon Dış Ticareti hakkında bilgi verdi.
22.03.2012
